Giải cứu thịt lợn: Thêm giải pháp – vẫn bộn bề lo nghĩ
Ngày:11/06/2017 lúc 10:31AM
(Chinhphu.vn) - Cụm từ “giải cứu” trở nên phổ biến bởi gần như xuất hiện quanh năm. Và “chiến dịch” giải cứu thịt heo lần này quy mô hơn, rầm rộ hơn, ít ra về mặt truyền thông đã và đang thu hút sự chú ý của đông đảo người dân. Tuy nhiên, liệu giải pháp “chữa cháy” ấy có thể là tiền đề cho một kế hoạch phát triển chăn nuôi bền vững không?
Để phát triển chăn nuôi bền vững, các cơ quan chức năng mà vai trò chính là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần tích cực hơn rất nhiều lần hiện nay. |
“Hỗ trợ người chăn nuôi – Trợ giá người tiêu dùng”
Kế hoạch “Hỗ trợ người chăn nuôi – Trợ giá người tiêu dùng” do Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chủ trì phát động tại TPHCM có lẽ là chương trình mới nhất vừa được triển khai trong ngày cuối cùng của tháng 5, sau một tháng kể từ ngày Bộ Nông nghiệp chính thức lên tiếng kêu gọi “giải nguy” cho ngành chăn nuôi lợn trên toàn quốc.
Phải nói rằng lúc này câu chuyện giải cứu thịt heo gần như là chủ đề được nhắc đến nhiều nhất với đủ mọi giải pháp của các ban ngành, tổ chức, đoàn thể. Và chương trình “Hỗ trợ người chăn nuôi – Trợ giá người tiêu dùng” được kỳ vọng có thể sẽ mang đến một khu chợ ảo cho cả người bán và người mua – nơi có thể tiết giảm tối đa khâu trung gian, vốn được cho là nguyên nhân chính khiến giá thịt đến tay người tiêu dùng cuối cùng không giảm đi tương ứng với mức giảm mà người chăn nuôi đang gánh chịu.
Cùng với 2 nhà tổ chức khác là Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam và Công ty DSF, chương trình được phát động trong vòng một tháng, bắt đầu từ đầu tháng 6 này, với đầu mối thông tin của khu chợ ảo là trang mạng porkpork.vn. Dự kiến chương trình có thể hỗ trợ tiêu thụ khoảng 500.000 con lợn hơi, tức có thể cung cấp 50.000 tấn lợn sạch đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định đến tay người tiêu dùng.
Cứu được tới đâu hay tới đó!
Không ai mong muốn phải tham gia vào các chương trình giải cứu nông sản thực phẩm cả. Tuy nhiên, khi có sự việc xảy ra thì cần có sự chung tay của cả cộng đồng. Cho dù dưới góc nhìn kinh tế thì các cuộc giải cứu ấy có vẻ đang làm tổn thương quy luật cung cầu của thị trường và tạo ra cái mà nhiều người chỉ trích là tâm lý ỷ lại của nông dân, rằng cứ lao vào nuôi trồng, con gì, cây gì cũng được, miễn là có sản phẩm, còn đầu ra đã có… xã hội lo!
Mà thật vậy, với quy định giá mua vào 30.000 đồng/kg lợn hơi cho người nuôi và yêu cầu các nhà phân phối tham gia bán ra ở mức 35.000 đồng/kg thịt thành phẩm, nên đến tận ngày phát động chương trình, ban tổ chức cũng chỉ mới nhận được cái gật đầu chắc chắn duy nhất từ Công ty CP Việt Nam.
Bởi 1kg lợn hơi sau khi pha lóc chỉ còn lại khoảng 0,75kg thịt thành phẩm. Nghĩa là 1kg thịt thành phẩm phải được bán ra ở mức giá tối thiểu là 40 nghìn đồng với giả định mọi chi phí khác ở khâu giết mổ, vận chuyển, phân phối, thuế, phí đều bằng 0. Tức doanh nghiệp tham gia giết mổ và phân phối thịt lợn ở chương trình này cầm chắc chịu lỗ 5.000 đồng trên mỗi kg thịt bán ra. “Rõ ràng sự chần chừ và cân nhắc từ các doanh nghiệp chế biến, phân phối thịt lợn là hoàn toàn có thể hiểu được”, bà Nguyễn Thị Thu Vân – Phó Chủ tịch TW Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chia sẻ.
Ngoài ra, theo như ông Nguyễn Tuấn Khởi, giám đốc Công ty DSF – một trong 3 nhà tổ chức chương trình – “có lẽ không thể cứu được hết tất cả, bởi việc chúng ta làm ở đây là chữa cháy, đến được lúc nào thì hay lúc đó”! Và muốn có một kế hoạch dài hơi để hỗ trợ một nền chăn nuôi bền vững thì vẫn cần những bước đi đầu tiên, “như thế vẫn còn tốt hơn là cả cộng đồng chỉ sống trong sợ hãi và không làm gì cả”, ông Khởi nhấn mạnh.
Chưa ai có thể trả lời điều gì sẽ xảy ra nếu lượng thịt heo mà người chăn nuôi đăng ký bán qua Porkpork.vn vượt khả năng “chịu đựng” của các đơn vị tham gia giết mổ, chế biến và phân phối. Có thể rồi sẽ có thêm những kế hoạch tiếp theo để “giải cứu” cho lương thịt tồn đọng này, kiểu như cấp đông để tạm trữ hoặc chuyển thành sản phẩm chế biến sâu. Sau đó những sản phẩm này sẽ tiếp tục theo chân các doanh nghiệp làm từ thiện để đến với vùng sau vùng xa, mái ấm, nhà mở v.v…
Cần giải pháp đầu ra lâu dài cho nông sản
Giữa cơn bão người chăn nuôi đang bán lợn bằng mọi giá để cắt lỗ, còn một nỗi lo thường trực khác của các nhà quản lý ngành. Đó là khả năng thiếu hụt nguồn cung cho dịp lễ tết cuối năm nay khi người nuôi đồng loạt treo chuồng “án binh bất động”.
Có lẽ vì vậy mà chương trình “Hỗ trợ hộ chăn nuôi – Trợ giá người tiêu dùng” còn đang nhắm đến mục tiêu khuyến khích người nuôi tái đàn. Về lâu dài, thông qua trang mạng porkpork.vn, chương trình còn tư vấn cho người chăn nuôi về cách thức phát triển chăn nuôi bền vững, xây dựng quy chuẩn thịt lợn đủ chất lượng để đáp ứng các đòi hỏi khắt khe hơn của nhà nhập khẩu từ nhiều thị trường khó tính khác.
Hơn ai hết, những người tổ chức cuộc giải cứu này – vốn đã kinh qua nhiều đợt giải cứu nông sản trước đó – hiểu rất rõ thách thức của cái gần như đã thành nỗi ám ảnh của nông dân, rằng “được mùa - mất giá” hoặc “được giá – mất mùa”. Nhưng làm sao để phá vỡ vòng xoáy luẩn quẩn này?
Theo như đề đạt của người đại diện TW Hội liên hiệp Thanh niên Việt Nam thì “chỉ có con đường đa dạng hóa thị trường đầu ra, cả chiều rộng lẫn chiều sâu, có quy hoạch phù hợp giữa nguồn cung và nguồn cầu”. Và TS Đỗ Thiên Anh Tuấn đến từ ĐH Fulbright Việt Nam thì cho rằng các cơ quan chức năng mà vai trò chính là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần tích cực hơn rất nhiều lần hiện nay để có thể là đầu mối cung cấp thông tin kịp thời và hiệu quả về sự phát triển, xu hướng tiêu dùng, luật chơi của các thị trường nhập khẩu nông sản Việt Nam, từ đó người nông dân nói chung mới có thể ra quyết định đúng về việc nên trồng cây gì, nuôi con gì, bán cho ai và có thể bán với giá bao nhiêu.
Theo Phương Hiền - Cổng thông tin điện tử TP.HCM
Xem tại: http://tphcm.chinhphu.vn/giai-cuu-thit-lon-them-giai-phap-%E2%80%93-van-bon-be-lo-nghi